W dniach 3–4 marca 2025 roku w Mikołajkach odbyła się jubileuszowa, dziesiąta edycja Europejskiego Kongresu Samorządów (EKS).

X Europejski Kongres Samorządów to dwa dni wyjątkowych rozmów, wymiany doświadczeń oraz inspiracji w zakresie wyzwań w administracja samorządowej, stanowiących istotną platformę dialogu dla liderów lokalnych z całej Europy.

Jubileuszowa edycja przyciągnęła rekordową liczbę gości. Kongresie wzięło udział ponad 2800 osób – przedstawicieli administracji samorządowej i centralnej, mediów, organizacji pozarządowych, sektora biznesowego i świata nauki z Polski i 35 krajów Europy i Azji, w tym blisko 400 polskich samorządowców. Pojawiło się również blisko 500 zagranicznych gości z krajów takich jak Ukraina, Litwa, Włochy, Szwecja, Finlandia, Francja, Mołdawia, Czarnogóra i Korea Południowa. Ich obecność podkreśliła znaczenie współpracy transgranicznej i wymiany doświadczeń między samorządami z różnych regionów Europy.

Hasłem przewodnim tegorocznego Kongresu było „Globalne wyzwania – lokalne rozwiązania”, poruszające kwestię przyszłości idei decentralizacji w zmieniającym się świecie, co podkreślało znaczenie samorządów w stawianiu czoła takim problemom jak zmiany klimatyczne, transformacja energetyczna czy migracje.

Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego był głównym partnerem X Europejskiego Kongresu Samorządów.

Oficjalnego otwarcia Kongresu dokonali Marcin Kuchciński – Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Piotr Jakubowski – Burmistrz Mikołajek i Jerzy Bochyński – Prezes Zarządu Fundacji Instytut Studiów Wschodnich (głównego organizatora Europejskiego Kongresu Samorządów w Mikołajkach).

W ramach kongresu odbyło się ponad 250 wydarzeń podzielonych na 15 tematycznych ścieżek, takich jak Zrównoważony Rozwój, Społeczeństwo, Gospodarka i Finanse, Inwestycje i Innowacje, Polityka i bezpieczeństwo, Zdrowie czy Kultura i Turystyka, które poruszały również tematykę zarządzania jednostkami samorządu terytorialnego, mechanizmów rozwoju miast i regionów, potencjału cyfryzacji, cyberbezpieczeństwa, finansowania inwestycji, ochrony środowiska, edukacji, programów zdrowotnych czy polityki bezpieczeństwa. Uczestnicy mieli okazję wziąć udział w debatach, panelach dyskusyjnych, warsztatach, wykładach, sesjach plenarnych, spotkaniach autorskich oraz sesjach networkingowych, co sprzyjało wymianie doświadczeń i nawiązywaniu nowych kontaktów.

Podczas panelu dyskusyjnego „Jak reformować samorząd terytorialny?”, którego Partnerem było Województwo Warmińsko-Mazurskie, rozmawiano m.in. o tendencjach rozwoju samorządu terytorialnego, dyskutowano o dwukadencyjności i finansowaniu samorządu.

Z kolei panel „Dlaczego Warmia i Mazury? Dlaczego Republika Korei?” przybliżył dotychczasowy zakres i naświetlił nowe możliwości współpracy pomiędzy Warmią i Mazurami a Koreą Południową.


Uczestnicy panelu podkreślali dotychczasowe osiągnięcia oraz możliwości dalszego rozwoju relacji biznesowych i inwestycyjnych. Omówiono również potencjał regionu jako atrakcyjnego miejsca dla koreańskich inwestorów i turystów. W debacie wzięli udział goście specjalni: Marcin Kuchciński (Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego) oraz Kyoung-Chul Shin (Instytut Badawczy Innowacji Społecznych i Gospodarczych).

Podczas dyskusji przedstawiono główne powody, które skłoniły obie strony do współpracy. W tym roku planowane są dwie misje gospodarcze do Korei dla firm z regionu. Instytucje naukowe z Warmii i Mazur planują podpisanie umów na badania na rzecz partnerów koreańskich, zwłaszcza w branży spożywczej.

Ważnym punktem Kongresu była debata zatytułowana „Rozwój infrastruktury a ochrona przyrody na Mazurach – wyzwania i przyszłość regionu”.. Panel zgromadził liderów samorządowych i przedstawicieli administracji centralnej, w tym posła na Sejm RP Stanisława Gorczycę, przewodniczącego Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego Bogdana Bartnickiego, senator RP Jolantę Piotrowską, burmistrza Mikołajek Piotra Jakubowskiego oraz Agnieszkę Kąbel-Gawlik ze Stowarzyszenia Wielkie Jeziora Mazurskie 2020.

Europejski Kongres Samorządów stanowił również okazję do zacieśnienia współpracy międzynarodowej. Samorządowcy oraz eksperci z różnych krajów Europy wymieniali się doświadczeniami i dobrymi praktykami, co sprzyjało wypracowywaniu wspólnych rozwiązań w odpowiedzi na globalne wyzwania mające odzwierciedlenie na poziomie lokalnym.

Wśród prelegentów podczas Kongresu znaleźli się m.in.:

  • Marcin Kuchciński – Marszałek Woj. Warmińsko-Mazurskiego
  • Władysław Kosiniak-Kamysz, Wicepremier, Minister Ministerstwo Obrony Narodowej
  • Krzysztof Gawkowski Wicepremier i Minister Cyfryzacji
  • Krzysztof Hetman – Minister Rozwoju i Technologii
  • Marcin Kulasek – Minister Nauki i Szkolnictwo Wyższego
  • Maciej Wróbel – Sekretarz Stanu Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Jerzy Buzek – były premier i przewodniczący Parlamentu Europejskiego
  • Ernad Suljević, Minister Rozwoju Gospodarczego Czarnogóry
  • Marek Woźniak – Marszałek Województwa Wielkopolskiego
  • Paweł Gancarz – Marszałek Województwa Dolnośląskiego
  • Adam Struzik – Marszałek Województwa Mazowieckiego
  • Piotr Wachowiak – Rektor SGH
  • Rajmund Andrzejczak – były Szef Sztabu Generalnego WP
  • Francesco Tufarelli – Dyrektor Generalny Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Włochy
  • Olena Alkhovitska-Mahda – Członek Zarządu Fundacji Efektywnej Współpracy, Ukraina
  • Paula Nilsson – Burmistrz Ystad, Szwecja

Podczas sesji plenarnej „Przyszłość idei decentralizacji w zmieniającym się świecie” podkreślono, że demokracja powinna być dostępna dla wszystkich obywateli, a decentralizacja jest kluczowa w obliczu współczesnych wyzwań. Jerzy Buzek zwrócił uwagę na znaczenie decentralizacji w kontekście działań Rosji, podkreślając, że pomocniczość polega na wspieraniu samorządów przez państwo, a państw członkowskich przez Unię Europejską.

Dyskutowano również o wpływie migracji na kształtowanie lokalnych społeczności oraz o roli cyfryzacji w rozwoju samorządów.

Kongres stanowił platformę do wymiany poglądów, nawiązywania kontaktów i rozwoju współpracy na poziomie regionalnym oraz międzynarodowym, przyczyniając się do wzmocnienia idei decentralizacji i samorządności w Europie.

Zobacz galerię zdjęć: